Condities en eigenschappen producten
Groenten, fruit en bloemen reageren verschillend op condities in de keten zoals temperatuur, ethyleen en luchtvochtigheid door allerlei eigenschappen. Het is daarom essentieel om verse producten onder de passende omstandigheden op te slaan om de kwaliteit zo goed mogelijk te bewaren. Op deze pagina geven we per groente en fruit een overzicht van de belangrijkste producteigenschappen en streefcondities zoals temperatuur, mate van ethyleenproductie en -gevoeligheid en gevoeligheid voor indroging.
Streeftemperatuur
Ethyleengevoeligheid
Gevoeligheid voor uitdroging
Producteigenschappen en streefcondities
Onderstaande tabel beschrijft belangrijke conditioneringscondities en eigenschappen van zo'n 65 producten in de keten: de streef- en maximumtemperatuur (°C), de ethyleenproductie en ethyleengevoeligheid en de gevoeligheid voor uitdroging.
De tabel is samengesteld op basis van beschikbare kennis uit wetenschappelijke en vakliteratuur uit binnen- en buitenland. Voor veel producten is echter onvoldoende onderbouwde informatie beschikbaar. Daarom is in belangrijke mate ook gebruik gemaakt van expertkennis, mede bestaande uit jarenlange praktijk- en onderzoekservaring. Voor sommige producten is een streeftemperatuur voor de conditionering vastgesteld op basis van gelijkende producten. Natuurlijk kunnen specifieke cultivars en teeltomstandigheden ook leiden tot afwijkende aanbevelingen of vragen cultivars om specifieke condities. In de lijst worden zowel streef- als maximumtemperaturen gegeven. Hierbij wordt steeds gerefereerd aan producttemperaturen en niet omgevingstemperatuur!
Voorbeelden gebruik conditietabel bij gemengde opslag
-
Als je broccoli opslaat bij 1 °C , en er komt een partij mandarijnen binnen, kan je die bij de broccoli in een koelcel zetten?
Nee, liever niet omdat de mandarijnen gevoelig zijn voor kouschade is de streeftemperatuur 7-12 °C, terwijl voor broccoli de maximum temperatuur 5 °C is. Welke temperatuur je ook kiest, het gaat altijd ten koste van productkwaliteit: óf de mandarijnen lopen kans op kouschade, of de broccoli veroudert sneller dan gewenst. -
Peren en broccoli hebben dezelfde streeftemperatuur (0.5-1 °C), kunnen die dan wel bij elkaar in de koelcel?
Nee, ook dat liever niet. Peren maken veel ethyleen aan (productie=H), terwijl broccoli daar sterk op kan reageren (ethyleengevoeligheid=H). Bij opslag samen met peren kan de broccoli versneld vergelen. -
Frambozen en knoflook hebben vrijwel dezelfde conditionering, alleen zijn frambozen wat gevoeliger voor uitdroging (M) dan knoflook (L). Kunnen ze samen geconditioneerd worden?
Verschil in gevoeligheid voor uitdroging wordt meestal ondervangen door aangepast ontwerp van de verpakking en is dus meestal geen probleem bij conditionering. Wat wel een probleem is dat knoflook een sterke geur heeft die op producten als bessen of appels overgedragen kan worden. Daarom is samen bewaren van frambozen en knoflook geen goed idee. -
Ik krijg aardbeien binnen die morgen met een ongekoeld transport meegaan. Als ik ze nu bij streeftemperatuur (0.5-1 °C) neerzet, treedt er bij transport veel condens op, dus kan ik ze beter bij de maximumtemperatuur van 5 °C zetten, toch?
Nee, over het algemeen is het beter om de aardbeien te bewaren bij lagere temperatuur met risico op condens, dan het verhogen van de temperatuur om condensatie te vermijden.
Interesse in het modelleren van producteigenschappen en effecten van condities? Lees deze longread: