Foto van MakroBretz/Shutterstock.com

Ziekten en gebreken bij paprika's en pepers

Paprika's en pepers moeten vrij zijn van ziekten en aandoeningen. Klanten willen geen producten kopen waar rot of beschadigingen aan zitten. Ook producten die er van buiten goed uit zien maar van binnen bruin of zacht zijn zorgen voor ontevreden klanten. Startpunt is een gezond product bij de oogst. Maar ook na de oogst kunnen zich nog vele verschillende ziekten en gebreken ontwikkelen, die niet altijd gemakkelijk te herkennen zijn. Een goede diagnose is dan belangrijk. Door de symptomen van een ziekte of gebrek te herkennen, kan de oorzaak gemakkelijker achterhaald worden. Als je de oorzaak kent, weet je welke maatregelen genomen kunnen worden om de ziekte of het gebrek in de toekomst te voorkomen.

Geïnfecteerde steel bij papriika. Foto van WUR.
Geïnfecteerde steel bij papriika. Foto van WUR.

Herkennen van ziekten en gebreken

De identificatie van ziekten of gebreken gebeurt meestal door zorgvuldig naar de symptomen te kijken. Sommige symptomen zijn van buitenaf zichtbaar, terwijl andere alleen intern te vinden zijn na het snijden van de vrucht. Het is belangrijk om kwaliteitsproblemen zo vroeg mogelijk in de versketen te detecteren om verdere problemen te voorkomen. Gevonden kwaliteitsproblemen moeten worden gemeld aan de leverancier om de oorzaak te corrigeren. Ook retailers hebben baat bij kennis over ziekten en gebreken die ze kunnen tegenkomen. Voor hen is het belangrijk om te weten of het komt door handelingen eerder in de keten of door het eigen handelen. Veel voorkomende oorzaken van kwaliteitsverlies bij paprika’s en pepers zijn uitdroging, mechanische schade, schimmels en rot.

Veel voorkomende ziekten en gebreken

  1. Voorbeeld van kneuzing door een overvolle krat. Foto van WUR.
    Voorbeeld van kneuzing door een overvolle krat. Foto van WUR.

    Kneuzingen en verwondingen

    Ruw omgaan met het
    product kan leiden tot beschadiging van de schil, in elk stadium van de
    toeleveringsketen. Het oogsten in volle zakken kan zich bijvoorbeeld in een later stadium uiten in kneuzingen en verwondingen. Kneuzingen kunnen ook optreden door te strak verpakken, door kapotte veldkratten of overvolle kratten die druk op de paprika's geven. Gekneusde plekken zijn meestal zacht met een verkleuring van het onderliggende weefsel.
    Deze mechanische beschadigingen maken de vrucht niet alleen onaantrekkelijk, maar leiden ook vaak tot secundaire rotontwikkeling.
  2. Te koude temperatuur gedurende lange tijd veroorzaakt koudeschade. Foto van triart / Shutterstock.com
    Te koude temperatuur gedurende lange tijd veroorzaakt koudeschade. Foto van triart / Shutterstock.com

    Koudeschade

    Paprika's mogen niet onder de 7 °C bewaard worden, omdat ze gevoelig zijn voor deze te lage temperaturen. Symptomen van koudeschade zijn putjes of verzonken plekjes in de schil, schilverkleuringen, met water verzadigd weefsel, afwijkende smaak, verrimpeling en verhoogde gevoeligheid voor bederf. Koudeschade wordt veroorzaakt door enkele dagen opslag onder de minimum temperatuur. De schade hangt af van de duur en de laagte van de temperatuur. Hoe langer de periode bij lage temperatuur en hoe lager de temperatuur, hoe groter de schade. Symptomen kunnen vooral naar voren komen nadat het product weer bij hogere temperatuur is geplaatst.
  3. Rode jalapeno peper met verruwing. Foto van Kelsey Armstrong Creative/Shutterstock.com
    Rode jalapeno peper met verruwing. Foto van Kelsey Armstrong Creative/Shutterstock.com

    Verruwing

    Paprika's en pepers kunnen soms een opvallende verruwing op de schil hebben. Dit is echter een probleem dat al ontstaat voor de oogst, als er een onbalans is in de groei tussen het binnenste en buitenste deel van de vrucht. Als het binnenste deel sneller groeit, worden verticale strepen gevormd op de schil om het verschil in groei te herstellen. Vruchten met deze strepen vallen vaak in een lagere kwaliteitsklasse maar zijn nog normaal eetbaar.
  4. Verrimpelde paprika. Foto van WUR.
    Verrimpelde paprika. Foto van WUR.

    Uitdroging

    Paprika's en pepers hebben een hoog watergehalte. De vruchten verliezen water door verdamping. Vooral het waterverlies via gaatjes of andere verwondingen van de schil kan aanzienlijk zijn. Er kan dan verrimpeling van de schil optreden. Uitdroging kan ook leiden tot verlies aan glans. Het risico op verrimpeling neemt toe bij een combinatie van lage luchtvochtigheid en hoge temperatuur waarbij het dampdrukdeficit hoog is.
  5. Botrytis bij paprika. Foto van by MakroBretz/Shutterstock.com
    Botrytis bij paprika. Foto van by MakroBretz/Shutterstock.com

    Schimmels

    Een van de meest voorkomende schimmels is de grauwe schimmel, oftewel Botrytis. Helaas kan Botrytis zich blijven ontwikkelen bij de normale bewaartemperatuur van de paprika's. Daarom is preventie van deze schimmel erg belangrijk, met name door het voorkomen van mechanische verwondingen.

    Bij een lange periode bij hoge luchtvochtigheid, of bij condensatie, kan schimmelgroei op het snijvlak van de steel optreden. Dit geldt met name wanneer de steel bij de oogst niet netjes gesneden is op zijn natuurlijke breekpunt. De schimmel kan van een relatief onschuldig stam zijn en later opdrogen, bijvoorbeeld na het openen van de (folie)verpakking en blootstelling aan de drogere buitenlucht. Het hoeft dan dus niet te leiden tot afbraak van vruchtweefsel. Maar als een schimmel leidt tot rottend vruchtweefsel, heeft dit natuurlijk ernstige gevolgen voor de verkoopbaarheid.

  6. Rotte paprika's. Foto van Igor Kovalchuk/Shutterstock.com
    Rotte paprika's. Foto van Igor Kovalchuk/Shutterstock.com

    Rot

    Er kunnen verschillende pathologische ziekten voorkomen, zoals Alternaria, Erwinia, Pseudomonas, Bacillus, Xanthomonas en Cytophaga. Alternaria manifesteert zich bijvoorbeeld in wonden en kneuzingen. Bacterierot kan worden veroorzaakt door bijvoorbeeld Erwinia die de vrucht infecteert via insectenschade of andere schilwondjes. Behalve met
    mechanische schade, houdt rot ook vaak verband met veroudering. De rotontwikkeling na de oogst kan vaak worden beperkt door product snel af te koelen en door kneuzingen
    en verwondingen te voorkomen.
  7. Paprika's met symptomen van veroudering. Foto van Lea Rae/Shutterstock
    Paprika's met symptomen van veroudering. Foto van Lea Rae/Shutterstock

    Veroudering

    Overrijpe vruchten kunnen snel in kwaliteit achteruit gaan, het is een gevolg van veroudering. Schilproblemen, verzachting en afwijkende smaak maken deel uit van de veroudering. Deze laatste fase van de vrucht wordt ook wel slijtage genoemd. Veroudering treedt sneller op bij hogere temperaturen. Paprika's met de verouderingssymptomen zijn wellicht bewaard onder suboptimale omstandigheden zoals een te hoge temperatuur, of ze zijn simpelweg te lang bewaard of hebben een te lange transporttijd achter de rug.
  8. Paprika met tripsschade. Foto van WUR.
    Paprika met tripsschade. Foto van WUR.

    Insectenschade

    Pepers en paprika's kunnen een zilverachtige verkleuring op de schil vertonen als gevolg van een eerdere tripsaantasting. Hoewel de vruchten normaal eetbaar zijn, kunnen deze symptomen leiden tot indeling in een lagere kwaliteitsklasse.

Wist je dat?

  1. De paprikasteel heeft een natuurlijk breekpunt.

    Los verpakte paprika's worden meestal verkocht met steel. De steel heeft een natuurlijk breekpunt, het oogt goed en het steelgewicht draagt ook bij aan het verkoopgewicht. De steel kan echter ook schade verzoorzaken aan naburige vruchten. Voor flowpack verpakking met 2 of meer paprika's, wordt de steel meestal verkort in het pakstation.
  2. In Europa behoren paprika's tot de groenten die het meest worden geteeld volgens richtlijnen voor de geïntegreerde teelt.

    Dit komt omdat ze worden geteeld in kassen waarbij uitvoerig gebruik wordt gemaakt van natuurlijke vijanden tegen schadelijke insecten. De paprika's worden nog wel gecontroleerd op maximale residu limiet (MRL) maar dit is geen probleem voor de geïntegreerde teelt.