Foto van Victor Vidal Estudio/Shutterstock.com

Pakstation-handelingen voor sla

Pakstation-handelingen voor sla gaan over alle activiteiten vanaf het moment dat de producten in het pakstation aankomen tot het moment dat ze getransporteerd worden naar de bestemmingsmarkt. Sorteren, beoordelen, wassen, verpakken en koelen zijn de belangrijkste activiteiten. Het is belangrijk dat het pakstation genoeg koelcapaciteit heeft om de producten te koelen, omdat een goed temperatuurbeheer een eis is om goede kwaliteit van tuinbouwproducten te behouden. Verder is het goed schoonmaken en ontsmetten van het gebouw en de apparatuur deel van goede pakhuis-management.

Activiteiten op het pakstation hangen af van het type sla. Foto van WUR
Activiteiten op het pakstation hangen af van het type sla. Foto van WUR

Goed beheerste processen

De activiteiten in een pakstationfaciliteit moeten goed gereguleerd en gecontroleerd zijn. Het koelen van sla moet zo snel mogelijk na de oogst beginnen. Een effectieve methode om snel de temperatuur van sla te verlagen is door middel van vacuümkoeling. Sla is erg gevoelig voor vochtverlies, dit kan worden verminderd door middel van goede verpakkingen, die mogelijk al op het veld worden toegepast. Terwijl hele kroppen sla vaak in hun originele vorm kunnen worden verkocht, moeten bij sla bedoeld voor vers-gesneden salades natuurlijk verdere verwerkingsstappen plaats vinden. Ze worden vers gesneden, gewassen en verpakt. Hier is de verpakking ook van hoog belang voor de houdbaarheid.

Activiteiten bij het pakstation voor het verpakken

  1. Voorkoelen zonder te vriezen is belangrijk. Foto van WUR
    Voorkoelen zonder te vriezen is belangrijk. Foto van WUR

    Voorkoelen

    Sla moet zo snel mogelijk na het oogsten gekoeld worden. Dit kan het beste worden gedaan door middel van vacuümkoelen. Dit zorgt voor een gelijkmatig koelingsproces. Het grote oppervlak van de bladeren zorgen voor een hoge efficiëntie tijdens het vacuümkoelproces. Het voorkoelen wordt meestal gedaan tot een temperatuur rond de 1 °C. In alle gevallen moet bevriezen worden voorkomen. De periode van vacuümkoelen moet zo kort mogelijk zijn om onnodig vochtverlies te voorkomen. Zodra de sla voorgekoeld is moet deze op een lage temperatuur blijven.
  2. Sla kan gebruikt worden voor verdere processing als vers-gesneden salade. Foto van WUR
    Sla kan gebruikt worden voor verdere processing als vers-gesneden salade. Foto van WUR

    Verwerken

    Kropsla of losbladige sla kunnen licht verwerkt worden tot gemaksvoedsel. Het lichte verwerken bestaat uit minstens een van deze stappen: snijden, wassen of drogen. Het steel-einde wordt bijgesneden en de bladeren worden op de juiste maat voor ready-to-eat consumptie. Het wassen verwijdert het vuil (zoals zand), het organische materiaal (zoals onkruid en insecten), en vermindert de microbiële druk. Een droogstap is nodig na het wassen om het overtollige water te verwijderen. Dit droogproces moet per slaproduct geoptimaliseerd worden om kneuzingen en uitdroging te voorkomen.
  3. Dozen met verpakte sla moeten uniforme producten bevatten. Foto van webstoodio/Shutterstock.com
    Dozen met verpakte sla moeten uniforme producten bevatten. Foto van webstoodio/Shutterstock.com

    Sorteren en beoordelen

    Het proces van de grootte bepalen, sorteren en beoordelen moet resulteren in een uniform product in oorsprong, soort, grootte en kwaliteit. Zorg ervoor dat je bladeren met tekenen van rot en beschadiging verwijderd. Het product moet tijdens het sorteren en beoordelen voorzichtig behandeld worden. Sla wordt geclassificeerd in klassen als Extra, Klasse I en Klasse II. Voorbeelden van minimale eisen aan kropsla van alle klassen zijn dat ze vers en vol zijn, intact en gezond.

Activiteiten in het pakstation na het verpakken

  1. Baby Romaine sla in een flow pack. Foto van WUR
    Baby Romaine sla in een flow pack. Foto van WUR

    Het verpakken van kroppen sla

    Kroppen sla kunnen verpakt worden in een kartonnen doos of een plastic krat, waarbij dunne inlegvellen of individuele verpakkingen zoals flow packs en plastic folies kunnen worden gebruikt. Ze worden ondersteboven verpakt om uitdroging te voorkomen of verminderen. Als de krop namelijk omlaag gericht is, blijft de lucht onder de krop verzadigd met vocht, waardoor de sla niet zo snel uitdroogt.
  2. Versgesneden sla in een MA-verpakking. Foto van WUR
    Versgesneden sla in een MA-verpakking. Foto van WUR

    Het verpakken van versgesneden sla

    Versgesneden sla wordt in zakken verpakt om vochtverlies te beheersen. Als nodig kunnen MAP-verpakkingen (modified atmosphere packing) gebruikt worden om optimale gascondities voor zuurstorm (O2) en koolstofdioxide (CO2) te verkrijgen. Lage zuurstof verminderd het oxidatieproces aan de snijdranden, en daarmee verkleuring. Een hoog CO2-gehalte wordt toegepast om microbiële groei tegen te gaan.
  3. Individual packaging and complete pallets must be labelled. Photo by Photo_Pix/Shutterstock.com
    Individual packaging and complete pallets must be labelled. Photo by Photo_Pix/Shutterstock.com

    Labellen en palletiseren

    Volle dozen en kratten moeten gestapeld worden op een pakket en gelabeld worden met informatie over pakstation, verscheper, grootte/klasse, land van oorspring en batchnummer. Bovendien moet de naam van het product plus de soort en het netto gewicht worden aangegeven op elke doos.

    Volle pallets moeten goed vastgebonden worden, zodat ze niet kunnen verschuiven of vallen. Zodra ze vol zijn moeten de pallets naar de koelcel worden verplaatst.

  4. Insectenvallen helpen het pakstation schoon te houden. Foto van WUR
    Insectenvallen helpen het pakstation schoon te houden. Foto van WUR

    Schoonmaken en onderhoud

    Het goed schoonmaken en desinfecteren van gebouwen en apparatuur hoort bij goed pakstation-management. Behalve onderhoud voorgeschreven door de leverancier, is ook goed schoonmaken en desinfecteren van de machines, zoals een verwerkingslijn, noodzakelijk voor deze gebruik wordt.

    Schoonmaakmiddelen voor gebruik op oppervlakken waar voedsel mee in contact kan komen moeten wettelijk worden goedgekeurd. Standard Operating Procedures moeten aanwezig zijn en zijn extra belangrijk om de voedselveiligheid van het versgesneden product te garanderen.

  5. Vers-verpakte sla wordt gekoeld opgeslagen in het pakstation tot de transportfase. Foto van barmalini/Shutterstock.com
    Vers-verpakte sla wordt gekoeld opgeslagen in het pakstation tot de transportfase. Foto van barmalini/Shutterstock.com

    Opslag

    De beste opslagtemperatuur voor de meeste typen sla is rond 0.5 °C. Temperaturen onder het vriespunt moeten voorkomen worden, aangezien sla gemakkelijk beschadigd raakt door bevriezing. Opslaan bij een iets hogere temperatuur (tot 5 °C) is mogelijk. Het verkort de houdbaarheid, maar kan nog steeds voldoende zijn afhankelijk van de beoogde markt.

    De relatieve luchtvochtigheid rondom de sla moet hoog zijn, dit wordt vaak in stand gehouden door de verpakking. Sla is gevoelig voor ethyleen, waardoor opslag samen met producten die ethyleen uitstoten (zoals appels of meloenen) vermeden moet worden.